Elektrik Nedir Nasıl Ve Kaç Türlü Elde Edilir

İnsanoğlunun elektrik hakkındaki ilk bilgileri yaklaşık iki bin yıl öncesine dayanır. Eski yunanlılar kehribara sürtülen cisimlerin birbirini çektiklerini biliyorlardı. Elektrik adı da kehribar anlamına gelen elektron kelimesinden türetilmiştir.

Elektrik Nedir

Kısaca Elektrik Nedir? Nasıl Ve Kaç Türlü Elde Edilir

Bir atom nötr halde iken çekirdekteki proton sayısı çekirdek etrafında dönen negatif yüklü elektron sayısına eşittir. Pozitif yüklü çekirdek ile negatif yüklü elektronlar elektrostatik bakımdan dengededir. Böylece normal durumda atom; etkisi bakımından nötrdür. Ancak elektronların bağlanma kuvveti çekirdeği teşkil eden taneciklerin bağlanma kuvvetine nazaran ihmal edilebilecek derecede küçüktür. Bu sebepten çeşitli etkenlerle atom yapısından ayrılabilir. Şayet atom bir miktar elektron kaybederse pozitif, bir miktar elektron kazanırsa negatif olarak elektriklenir. Aynı şeyler moleküller için de geçerlidir. Bu gibi elektrikli atom ve moleküllere iyon adı verilir.

a-)Değme veya sürtünme ile elektriklenme:

Yalıtkan malzemelerin birbirine değmeleri ve daha sonra ayrılmaları ile oluşur. İki cisim birbirine sürtülürse bunlardan biri + diğeri – olarak elektriklenir. Üretilen statik elektrik yalıtkan malzemelerin yalıtkanlık dereceleri ile orantılıdır. Buna statik elektrik de denir. Statik elektriklenme sonucunda yüksek gerilim değerlerine ulaşılırsa da bunların enerjileri küçüktür. Ancak herhangi bir kıvılcım atlaması sırasında meydana gelen kıvılcım yanıcı, parlayıcı gaz sıvı ve katıların bulunduğu endüstrilerde büyük tehlikeler oluşturur.

b-)Işık etkisiyle:

Örneğin ince bir yarıiletken tabaka ile iletken madeni bir tabaka bir araya getirilip birleştirilirse, yarı iletken üzerine ışık düştüğünde temas yüzeyinde yarı iletkenden iletkene doğru elektron geçişi olur. Yarı iletken +; iletken – yükle yüklenir. Güneş santrallerinde üretilen d.c. gerilim bu yolla olur.

c-)Sıcaklık etkisiyle elektriklenme:

İki ayrı metal kaynak noktasından ısıtıldığında birinden diğerine e geçişi olur ve aralarında bir potansiyel farkı meydana gelir. Bu amaçla endüstride “ısılçift”lerle sıcaklık ölçme işi yapılır.

d-)Basınç etkisiyle elektriklenme:

Kuvartz ve bazı seramikler piezo elektrik etkisi gösterirler. Uygun bir kristal iki metal levha arasında sıkıştırılır. Elektriksel olarak birleştirilerek elektrot haline getirilmiş olan bu levhalarla kristal arasına yerleştirilen metal band arasında potansiyel farkı meydana getirir. Mikrofonlar bu prensibe göre çalışırlar.

e-)Kimyasal reaksiyonlarla:

Kimyasal reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan kimyasal maddelerin potansiyel enerjileri elektrik enerjisine dönüştürülür. Örnek olarak piller aküler verilebilir. Aküler içinde kurşun asitli olanlar İSG açısından tehlikeli olup ileride bu tehlikeler ayrıca ele alınacaktır.

Elektrik Nasıl Üretilir

f-)Endüksiyon etkisi ile:

Manyetik alan içerisinde hareket ettirilen bir iletkende bir endüksiyon e.m.k (Elektro Motor Kuvveti) meydana gelir. Örn: Doğru ve Alternatif akım generatörleri.